MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các biểu đồ, đồ thị
Danh mục các sơ đồ
MỞ ĐẦU .................................................. .................................................. ... 1
Chương I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC NGHIÊN
CỨU PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC SÁNG TẠO CỦA NGưỜI HỌC ........ 6
1.1 Năng lực sáng tạo .................................................. ................................... 6
1.1.1 Khái niệm năng lực .................................................. ....................... 6
1.1.2 Năng lưc sang tao la gi ? .................................................. ................ 6
1.1.3 Các tiêu chí sáng tạo .................................................. .................... 9
1.1.4 Chủ thể sáng tạo .................................................. ......................... 10
1.1.5 Những phẩm chất của một người nghĩ sáng tạo ........................... 12
1.1.6 Điêu kiên của sự sáng tạo .................................................. ........... 13
1.1.7 Cần có sự ủng hộ của xã hội đôi với lao động sáng tạo của nhà
khoa học .................................................. ..................................... 16
1.1.8 Các phương pháp tư duy sáng tạo trong cuôc sông ............................ 17
1.2 Quan điểm hiện đại về dạy và học .................................................. ........ 17
1.2.1 Bản chất của quá trình dạy học .................................................. ... 18
1.2.1.1 Bản chất của hoạt động dạy và hoạt động học .................. 18
1.2.1.2 Sự tương tác trong hệ dạy học ......................................... 20
1.2.1.3 Bản chất của quá trình dạy học ở đại học ........................ 21
1.2.2 Dạy học theo hướng phát triên tư duy sang tao cua sinh viên ....... 24
1.2.2.1 Môi liên hê giữa tính tự giác , tích cực , độc lập,và tính
sáng tạo của sinh viên .................................................. .... 24
1.2.2.2 Tư duy sáng tạo và sự tổng hợp ........................................ 26
1.2.3 Môi liên hê giưa tri thưc va tư duy sang tao ................................. 26
1.2.3.1 Tri thưc la gi .................................................. .................. 26
1.2.3.2 Vai tro cua tri thưc vơi sang tao ....................................... 27
1.2.4 Dạy học giải quyết vấn đề .................................................. ......... 27
1.2.4.1 Giải quyết vấn đề và hoạt động sáng tạo .......................... 27
1.2.4.2 Giải quyết vấn đề .................................................. ........... 29
1.2.5 Tư hoc .................................................. ....................................... 31
1.2.5.1 Tư hoc va sư sang tao .................................................. ..... 31
1.2.5.2 Việc tự học để sáng tạo trong cuôc sông .......................... 31
1.2.5.3 Vân đê tư hoc trong nha trương ........................................ 34
1.2.6 Tô chưc cho sinh viên nghiên cưu khoa hoc ................................ 37
1.2.6.1 Vai tro cua nghiên cưu khoa hoc trong qua trinh hoc tâp
của sinh viên .................................................. .................. 37
1.2.6.2 Các đặc điểm của hoạt động nghiên cứu khoa học của
sinh viên .................................................. ........................ 38
1.2.6.3 Mối quan hệ giữa học tập - tự học và nghiên cứu khoa học .... 39
1.2.6.4 Kĩ năng tổ chức nghiên cứu khoa học .............................. 41
1.2.6.5 Các con đường rèn luyện kĩ năng tổ chức nghiên cứu
khoa học cho sinh viên .................................................. ... 41
1.3 Thực trạng việc dạy học theo hướng phát triển năng lực sáng tạo của
sinh viên trong các trường cao đẳng .................................................. ..... 43
1.3.1 Về tình hình dạy của giáo viên .................................................. .. 43
1.3.2 Tình hình học tập của sinh viên .................................................. 44
1.3.3 Về thiết bị dạy học .................................................. .................... 45
1.3.4 Về nội dung kiến thức chương trình ........................................... 45
Kết luận chương I .................................................. ....................................... 45
Chương II. ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP VÀ THIẾT KẾ TIẾN TRÌNH
DẠY HỌC MỘT SỐ KIẾN THỨC CHưƠNG “CẢM
ỨNG ĐIỆN TỪ - ĐIỆN Tư TRưỜNG”, PHẦN ĐIỆN
HỌC ĐẠI CƯƠNG THEO HưỚNG PHÁT HUY NĂNG
LỰC SÁNG TẠO CỦA NGƯỜI HỌC ................................... 46
2.1 Các biện pháp phát huy năng lực sáng tạo của người học ....................... 46
2.1.1 Khái niệm về dạy học giải quyết vấn đề ...................................... 46
2.1.2 Các đặc trưng của phương pháp giải quyết vấn đề ...................... 47
2.1.3 Tình huống vấn đề và giải quyết vấn đề ...................................... 47
2.1.4 Các kiểu tình huống vấn đề .................................................. ....... 49
2.1.5 Điều kiện cần của việc tạo tình huống vấn đề ............................. 50
2.1.6 Các kiểu định hướng hoạt động tìm tòi sáng tạo giải quyết vấn
đề xây dựng một tri thức mới .................................................. ... 50
2.1.7 Hệ thống các câu hỏi đề xuất vấn đề định hướng tư duy trong
quá trình xây dựng, vận dụng tri thức mới.................................. 52
2.1.8. Các pha của tiến trình dạy học giải quyết vấn đề........................ 53
2.2 Thiết kế tiến trình dạy học .................................................. ................... 54
2.3 Thiết kế tiến trình dạy học chương “cảm ứng điện từ - điện từ trường” .. 59
2.3.1 Nghiên cứu đặc điểm chương “Cảm ứng điện từ - điện từ trường” ...... 59
2.3.1.1 Bậc phổ thông .................................................. ................ 59
2.3.1.2 Bậc cao đẳng .................................................. .................. 60
2.3.1.3 Mục tiêu về kiến thức, kỹ năng và thái độ cần hình
thành ở sinh viên sau khi học chương này ........................ 61
2.3.2 Điều tra dạy học chương “cảm ứng điện từ - điện từ trường” ...... 64
2.3.2.1 Mục đích điều tra .................................................. ........... 64
2.3.2.2 Phương pháp điều tra .................................................. ..... 64
2.2.2.3 Kết quả điều tra .................................................. .............. 64
2.3.3 Những khó khăn, sai lầm sinh viên gặp phải khi học chương
“Cảm ứng điện từ và điện từ trường” .......................................... 66
2.3.4 Nguyên nhân dẫn đến những khó khăn sai lầm của sinh viên ...... 66
2.3.5 Tiến trình dạy học bài “Cảm ứng điện từ” ................................... 68
2.3.5.1 Lập sơ đồ tiến trình xây dựng kiến thức “Cảm ứng điện từ” ... 68
2.3.5.2 Xác định mục tiêu dạy học kiến thức “Cảm ứng điện từ” .... 76
2.3.5.3 Xác định các phương tiện dạy học.................................... 76
2.3.5.4 Xây dựng tình huống vật lý khi dạy kiến thức “Cảm ứng
điện từ” .................................................. .......................... 77
2.3.5.5 Thiết kế tiến trình hoạt động dạy học kiến thức vật lý
cụ thể .................................................. ............................. 77
2.3.6 Tiến trình dạy học bài “Tự cảm” ................................................ 89
2.3.6.1 Lập sơ đồ tiến trình xây dựng kiến thức “Tự cảm” .......... 89
2.3.6.2 Xác định mục tiêu dạy học kiến thức “Tự cảm” ............... 98
2.3.6.3 Xây dựng tình huống vật lý khi dạy kiến thức "tự cảm" ... 99
2.3.6.4 Thiết kế tiến trình hoạt động dạy học kiến thức vật lý
cụ thể .................................................. ............................. 99
Kết luận chương II .................................................. ................................... 104
Chương III. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .............................................. 106
3.1 Mục đích và nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm ................................ 106
3.1.1 Mục đích của thực nghiệm sư phạm .......................................... 106
3.1.2 Nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm ......................................... 106
3.2 Nội dung thực nghiệm .................................................. ........................ 107
3.2.1 Đối tượng thực nghiệm .................................................. ........... 107
3.2.2 Những khó khăn gặp phải khi tiến hành thực nghiệm sư phạm . 107
3.2.3 Phương pháp thực nghiệm .................................................. ...... 107
3.3 Phương pháp đánh giá kết quả TNSP .................................................. . 109
3.3.1 Đánh giá về mặt định tính .................................................. ....... 109
3.3.2 Đánh giá về mặt định lượng .................................................. .... 109
3.4 Các giai đoạn thực nghiệm sư phạm .................................................. ... 110
3.4.1 Công tác chuẩn bị cho TNSP .................................................. .. 110
3.4.1.1 Chọn lớp TN và ĐC .................................................. ..... 110
3.4.1.2 Chọn các bài TN .................................................. .......... 110
3.4.1.3 Các GV cộng tác TNSP .................................................. 111
3.4.1.4 Thời gian thực hiện .................................................. ...... 111
3.4.2. Kết quả và xử lý kết quả TNSP ................................................ 111
3.4.2.1 Phân tích diễn biến giờ học thực nghiệm theo tiến trình
dạy học giải quyết vấn đề ............................................... 111
3.4.2.2 Yêu cầu chung về cách xử lý kết quả TNSP ................... 117
3.4.2.3 Kết quả TNSP .................................................. .............. 118
3.5 Đánh giá chung về TNSP .................................................. ................... 126
3.5.1 Đánh giá định tính qua thống kê ............................................... 126
3.5.2 Đánh giá định lượng qua bài kiểm tra ....................................... 127
Kết luận chương III .................................................. .................................. 127
KẾT LUẬN CHUNG .................................................. ............................. 129
PHỤ LỤC............................................. .................................................. ... 137
Linear Mode
