Tác giả: Trần Thu Hà (ĐH Queensland, Australia)
Tóm tắt:
Sự phát triển dựa trên kinh tế thị trường được thúc đầy bởi niềm tin rằng trật tự xã hội có thể đạt được một cách hiệu quả nhất nếu các cá nhân được tự do theo đuổi lợi ích của mình trong một nền kinh tế tự vận hành theo những quy luật của riêng nó (Gill 1995: 55). Bài viết này muốn đi ngược lại niềm tin ấy bằng cách chỉ ra rằng các cá nhân không phải lúc nào cũng hành động để tối đa hóa lợi ích của mình và các nền kinh tế thị trường thực ra lại đang bị chi phối bởi các tập đoàn kinh tế chứ không phải là bởi các nhà nước.
Phản bác lại những quan điểm phát triển hẹp hòi đang phổ biến hiện nay, những đấu tranh xã hội diễn ra dưới hình thức của các hoạt động sinh tồn, những cách ứng xử vị tha và hoàn toàn không vụ lợi, cũng như những cuộc vận động quốc tế nhằm mục đích chuyển giao một phần quyền lực điều tiết thị trường từ các tập đoàn lớn sang những doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp quy mô nhỏ và trung bình. Tất cả những hoạt động trên cho thấy rằng, bên cạnh cơ chế thị trường, còn có những cơ chế khác, mà đối với nhiều người, lại chứng tỏ có hiệu quả hơn là cơ chế tập trung nguồn lực hiện tại.